Yaşam değişir, insan değişir, anlayışlar değişir; bilim de bunlara paralel olarak değişir. Bilimin inançtan en önemli farkı budur. Mahfi Eğilmez
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Tropikal kasırgaların uzun vadeli ekonomik etkileri, şiddetli rüzgarlar ve su baskınlarından kaynaklanan doğrudan zararlardan çok daha büyük oluyor. Kasırgalardan etkilenen bölgedeki yerel gelirler, fırtınanın vurmasından sonraki yıllar boyunca düşüş gösteriyor. DETAY
ABD'nin orta ve doğusundaki yüksek sıcaklıkların bu yılki mısır hasadına zarar verebileceği kaydediliyor. Bazı çiftliklerin şimdiden mahsul kıtlığı belirtileri bildirmeye başladığı ifade ediliyor. DETAY
Dünya Gıda Programı'nın küresel ofis direktörü, dünyanın en fakir bölgelerinden bazılarında kuraklık ve selin çok yaygın hale geldiğini ve toprakların artık ürün yetiştirmeye yetmediğini söyledi. Martin Frick BBC'ye, aşırı hava koşullarının halihazırda bozulmuş olan arazileri kullanım dışı bırakması nedeniyle, en yoksun bölgelerden bazılarının artık "sıfır hasat” noktasına ulaştığını belirtti. DETAY
Avrupa Komisyonu, karbon nötr hale gelmeyi hedefleyen şehirlere finansal destek ve danışmanlık sağlamak amacıyla Climate City Capital Hub’ı hayata geçiriyor. 650 milyar Avroluk yatırım hedefiyle, bu girişim Avrupa Yatırım Bankası’nın (EIB) desteğiyle kamu ve özel sermayeyi kullanacak. DETAY
Sorumlu Yatırım İlkeleri (PRI), 15 trilyon Dolarlık varlığı yöneten 200'den fazla yatırımcının desteklediği bir yönetim girişimi olan Spring'i hayata geçirdi. Girişim, çeşitli sektörlerden 60 önemli şirketle işbirliği yaparak biyolojik çeşitlilik kaybıyla ilişkili finansal riskleri azaltmaya odaklanıyor. Bu çaba, sorumlu siyasi katılımı vurguluyor ve operasyonel riskleri azaltmayı ve sürdürülebilir uygulamaları sağlamayı amaçlayarak küresel biyolojik çeşitlilik hedefleriyle uyumlu hale geliyor. DETAY
Kanada hükümeti, yeşil yıkamayla veya şirketlerin ürünlerinin veya ticari faaliyetlerinin çevresel faydalarına ilişkin kanıtlanamayan iddialarıyla mücadele etmeyi amaçlayan bir dizi yeni kuralı yasalaştırdı. Yeni yasa, Kanada Rekabet Yasası’nda yapılan değişikliklerin bir parçası olarak kabul edildi. DETAY
İklim krizinin çözümünün önemli bir parçası okyanusun dibinde yatıyor olabilir. Gezegenin her yerinde, deniz tabanındaki bazalt kaya birikintileri karbondioksiti hapsederek ısıyı tutan gazı atmosferimizden uzaklaştırma potansiyeline sahip bulunuyor. Bu nedenle, bilim insanlarından oluşan bir ekip, stratejik açık deniz konumlarında yüzer platformlar inşa etmek istiyor. Bu fütüristik platformlar, offshore platformlarının şu anda yaptığı gibi okyanus tabanından petrol çıkarmak yerine, ona CO2 enjekte edecek. Kendi rüzgar türbinleriyle çalışan yüzen istasyonlar, karbondioksiti gökyüzünden (hatta deniz suyundan) alacak ve deniz yatağındaki deliklere pompalayacak. Bilim insanları projelerine Katı Karbon adını veriyor çünkü eğer proje umdukları gibi çalışırsa enjekte ettikleri CO2 sonsuza kadar okyanusun dibinde kaya olarak kalacak. DETAY
SAĞLIK
Tekrarlayan bel ağrısı nöbetleri yaşayan kişiler, düzenli yürüyüşlere çıktıklarında rahatsızlıktan daha uzun süre kaçınabiliyor gibi görünüyor. DETAY
İnsan kaynaklı bir kirlilik biçimi, asla tam olarak farkına varmadığımız şekillerde bedenlerimize sızıyor. Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları, insan dokusu modellerini kullanarak, PFAS (per- ve poliflorlanmış alkil maddeler) gibi "sonsuza kadar kimyasalların" şaşırtıcı bir şekilde cildimizden geçebildiğini gösterdi. DETAY
Moderna Inc Çarşamba günü yaptığı açıklamada, solunum sinsityal virüsü (RSV) aşısı mRESVIA'nın 18 ay sonra RSV'yi önlemede %50 etkinlik gösterdiğini bildirdi. DETAY
Savara, çarşamba günü yaptığı açıklamada, deneysel tedavisinin, nefes alma zorluklarına neden olan nadir bir akciğer hastalığından mustarip kişilerde akciğer fonksiyonunu geliştirerek ileri aşamadaki denemesinde hedefe ulaştığını söyledi. DETAY
DİJİTAL / TEKNOLOJİ / BİLİM / YAPAY ZEKA
CTO Mira Murati'ye göre, OpenAI'nin yapay zekadaki bir sonraki evrimi olan GPT-5, 2025'in sonlarında veya 2026'nın başlarında belirli görevlerde doktora düzeyinde zekaya ulaşacak. Dahili olarak "Gobi" ve "Arrakis" kod adı verilen GPT-5, 52 trilyon parametreye sahip çok modlu bir model olacak. DETAY
Amerika Plak Endüstrisi Birliği (RIAA), yapay zekalarını en iyi sanatçıların yarattığı lisanssız müzikleri kullanarak eğittikleri için, iki yapay zeka müzik üretim şirketi Suno ve Udio'ya dava açıyor. DETAY
Gen düzenleme teknolojileri uzunca bir süredir hayatımızda bulunuyor. Özellikle CRISPR’ın gelişiyle birlikte bu alandaki gelişmeler de hızlanmış vaziyette. Ancak Sydney Üniversitesi'nden araştırmacılar seekRNA adı verilen bir teknolojiyle CRISPR'ın ötesinde daha doğru ve esnek gen düzenlemesini mümkün kıldı. Yeni teknolojinin tarım, tıp ve biyoteknoloji genetik mühendisliğinde bir devrim yaratma potansiyeli bulunuyor.
Yapay zeka sistemlerinin eğitiminde kullanılmak üzere müzik, görüntü, video ve diğer veri içeriklerini lisanslayan yedi satıcı fikri mülkiyet haklarını korumak üzere, sektörün ilk ticari işbirliğini oluşturduğunu söylediler. Şirketler yaptıkları açıklamada, Veri Kümesi Sağlayıcıları Birliği'nin (DPA), veri kümelerinde tasvir edilen kişilerin hakları ve içerik sahiplerinin fikri mülkiyet haklarının korunması da dahil olmak üzere yapay zeka sistemlerinin eğitiminde "etik veri kaynağı kullanımını" savunacağını belirtti. DETAY
İki nadir asteroit bu hafta, Dünya'ya yakın bir mesafeden geçecek. Boyutları ve yörüngeleri nedeniyle bu asteroitlerin ikisi de "potansiyel olarak tehlikeli" olarak etiketleniyor. Ancak bu, Dünya için acil bir tehdit oluşturdukları anlamına gelmiyor.
Kripto düzenlemesi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilerek yasalaştı. Düzenlemeye göre, kripto platformlar da SPK tarafından düzenlenip denetlenecek. Yetkisiz platformlar Türkiye'de işlem yapamayacak. Tanıtım, reklam ve alım satım tavsiyeleri, yatırım danışmanlığı faaliyeti, aynı FX de olduğu gibi düzenlenecek ve izne tabi olacak. Kripto hesapları sigorta fonuna dahil edilmeyecek. Tüm işlem ve transferler izlenecek ve dönemsel olarak bildirilecek. Platformlar, siber saldırı, bilişim güvenliği ya da personel dolayısıyla gerçekleşen varlık kayıplarından sorumlu olacak. Kripto varlıkların müşteri cüzdanlarında bulundurulması esas olacak. Kendi cüzdanlarında tutmak istemedikleri varlıklar yetkilendirilmiş saklama hizmeti veren kurumlarca sicil bazında saklanacak. DETAY
Salı günü NASA, Uluslararası Uzay İstasyonunu Dünya atmosferine geri taşıyacak, 2030'da kullanımdan kaldırıldıktan sonra da Pasifik Okyanusu'ndaki son dinlenme yerine taşıyacak bir gemi inşa etmek için SpaceX'i seçtiğini söyledi. DETAY
ENERJİ / ULAŞIM
Avrupa'da elektrik negatif fiyatlamayla satılabiliyor ve bunun iyi bir şey olduğunu iddia etmek mümkün değil. Yenilenebilir enerji kapasitesinin büyümesi nedeniyle fazla elektrik üretilen dönemler artış gösteriyor ve bu da ticari elektrik üreticilerini negatif fiyatlara satış yapmaya zorluyor. Ne yazık ki bu daha düşük ev faturaları anlamına da gelmiyor. DETAY
Çinli EV markası Nio, ilk dördüncü nesil Güç Takas İstasyonlarını Çin'de kurdu. Sürücüler bir istasyona yanaştığında, gösterge ekranına dokunulması robotik bir kolu tetikleyerek aracın akü paketini çıkarıyor ve envanterden tam şarjlı bir aküyle değiştiriyor. İşlem yalnızca 144 saniye sürüyor. Bu süre de üçüncü nesil değiştirme istasyonlarından %22 daha hızlı.
Yeni REWIND projesi pilin geri dönüştürülebilirliğini geliştirmeyi amaçlıyor. Amacı, yapılarını koruyarak neredeyse tamamı geri kazanılabilen bileşenlere sahip bir pil prototipi geliştirmek. DETAY
SİBER GÜVENLİK
Türkiye'nin önde gelen kripto para borsalarından BtcTurk, siber saldırıya maruz kaldığını duyurdu. Bu olay, kripto para dünyasında güvenlik açıklarına dikkat çekerken, kullanıcıların varlıklarının güvenliği konusundaki endişelerini de artırdı. Şirket, saldırının sıcak cüzdanlardaki sadece 10 kripto paranın bakiyelerin bir kısmını etkilediğini ifade etti. DETAY
Devlet yayın kuruluşu, hackerların Cuma günü Polonya'nın Avusturya ile oynadığı Euro 2024 maçının çevrimiçi yayınını engellediğini söyledi. Bu, şampiyona sırasında Polonya futbol takımını hedef alan ikinci siber saldırıydı. DETAY
Hackerlar, lüks tüketim mağazası Neiman Marcus'u hedef aldı ve 64.000 müşterinin verilerine erişti. Bununla birlikte bilgisayar korsanları, ulaştıkları verinin çok daha büyük olduğunu iddia ediyor. DETAY
İNSAN / MERAK
İsrail Eski Eserler İdaresi'ne göre, Akdeniz'in dibinde keşfedilen 3.300 yıllık bir gemi, şimdiye kadar keşfedilen en eski gemi enkazlarından biri ve antik dünyadaki denizcilik anlayışımızı yeniden şekillendirebilir. Yetkililer, yaptığı açıklamada, geminin MÖ 13. veya 14. yüzyıla ait olduğunun tahmin edildiğini söyledi. Açıklamada, geminin kıyıdan 90 kilometre (yaklaşık 56 mil) uzakta, 1,8 kilometre (1,1 mil) derinlikteki sularda keşfedildiği ve yüzlerce sağlam kavanozun hala gemide olduğu belirtildi. DETAY
İspanya'nın önde gelen turist merkezlerinden Barselona'da yaşanan konut krizini önlemek için 10 bine yakın konutun kısa dönemli kiralama ruhsatlarının 2028 yılına kadar kademeli olarak iptal edileceği açıklandı. DETAY