Teleskop #103
Haftalık ufuk turu…
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Küresel entegre risk değerlendirme şirketi Moody's ile yatırım verileri ve araştırma sağlayıcısı MSCI, yeni bir stratejik ortaklığın lansmanını yaptılar. Ortaklık kapsamında iki şirket, yeni veri odaklı ESG yatırımı ve sürdürülebilir finansmanın başlatılmasını sağlamak için birbirinin sürdürülebilirlik ve iş veri tabanlarına erişim sağlayacak. DETAY
İş dünyasının büyük bölümü, sürdürülebilirlik raporlama gereksinimlerinin önümüzdeki birkaç yılda artacağını tahmin etse de, büyük şirketlerdeki finans yöneticilerinin yalnızca beşte biri iklimle ilgili riskler ve fırsatlar hakkında raporlama ve dış güvence sağlamaya yönelik yaklaşan gereklilikleri karşılamaya yeterli derecede hazırlıklı olduklarına inanıyor. DETAY
Küresel sigorta sağlayıcısı Zurich Insurance Group ile risk sermayesi ve insan sermayesi çözümleri sağlayıcısı Aon, 250 milyon dolara kadar sermaye yatırımı olan mavi ve yeşil hidrojen projelerine teminat sağlayan yeni bir “temiz hidrojen sigortasının” hayata geçirildiğini duyurdu. DETAY
Madencilik şirketi Rio Tinto'nun Kanada'daki tesisi, yeni bir karbonsuz alüminyum eritme teknolojisini piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Bu, girişim daha çevre dostu üretim yöntemlerine geçişi hızlandırmak amacıyla yapılıyor. Konsept basit. Geleneksel bir elektroliz hücresinde, alümina (alüminyum ve oksijenin birleşimi) bir elektrot ve bir karbon anotla birlikte yerleştiriliyor. Bu işlem alüminyum ve oksijeni ayırıyor, alüminyum hücrenin dibine yerleşiyor ve oksijen karbon anotla birleşerek CO2 emisyonuna neden oluyor. İnert anot teknolojisinde karbon bileşeni ortadan kaldırılıyor. Karbon olmadan, alüminyumun oksijenden ayrılması hücreden yalnızca oksijenin salınmasına neden oluyor. DETAY
BCG ve Comité Colbert'in ortak araştırması, tüketicilerin % 65'inin satın alımlarına karar verirken şirketlerin sürdürülebilir kalkınma taahhütlerini dikkate aldığını ortaya çıkardı. DETAY
Google'ın karbon ayak izini azaltma hedefi, yeni yapay zeka ürünlerini güçlendirmek için giderek daha fazla enerji tüketen veri merkezlerine bağımlı olması nedeniyle tehlikeye giriyor. Teknoloji devi Salı günü, sera gazı emisyonlarının son beş yılda % 48 arttığını açıkladı. DETAY
Yeni araştırmalara göre tropik ormanların kenarlarındaki ağaçların bozulması, önceden düşünülenden daha olası. Nature'da yayımlanan çalışma, ormansızlaşmış veya ormanın bozulmuş bölgelerinin yakınındaki ağaçların, kuraklığın yanı sıra ağaç kesme gibi insan faaliyetlere karşı daha savunmasız olduğunu açıklıyor. Yazarlar, bu "kenar etkilerinin" ormanın 1,5 km derinliklerine kadar ölçülebildiğini buldu. DETAY
Beryl Kasırgası'nın Karayipler'deki ölümcül seyrini takip eden Dünya Meteoroloji Örgütü, AFP'ye gelecekte daha fazla fırtınanın beklenebileceğini söyledi. DETAY
SAĞLIK
Yılın büyük bölümünde güneşten mahrum kalan Hollandalılar, güneş bulutlardan sıyrılır sıyrılmaz açık havadaki kafelere akın ediyor. Açık havada bir öğle yemeği ya da güneşli bir kasaba meydanında bir içki içmek için durmak çoğu zaman spontane gerçekleşiyor ve pek çok kişi güneşe karşı hazırlıksız yakalanıyor. Bunun farkına varan sağlık sigortacısı Zilveren Kruis, ülkede en hızlı büyüyen kanser türü olan cilt kanseriyle mücadele etmek için bir kampanya başlattı. Sigortacı, restoran ve barlarla ortaklık kurarak, menülere “güneş kremi” ekliyor. DETAY
Yüzünüzün hızlı bir taraması, bir gün iyi yaşlanıp yaşlanmadığınızı ve belirli hastalıklara yakalanma riskiniz olup olmadığını ortaya çıkarabilir. Çin'deki bilim insanları, bir kişinin burnundan, yanaklarından ve göz çevresinden gelen ısının karşılaştırılmasının "sağlıklı yaşlanma için ideal bir izleme ve tarama aracı" olabileceğini buldu. DETAY
Dünya Sağlık Örgütü, mpox virüsünün yeni türünün Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğu sınırı boyunca hızla yayıldığını ve "şimdiye kadarki en tehlikeli salgını oluşturduğunu" söylüyor. Virüs cinsel yolla bulaşıyor ancak bu türün yakın cilt teması yoluyla da aktarılabileceğine dair kanıtlar var. Zira şu anda enfekte olanlar arasında okul çocukları, sağlık çalışanları ve hane halkları da yer alıyor. DETAY
Fareler üzerinde yapılan deneyler, enerji içeceklerini alkolle karıştırmanın, bilişsel işlevlerde uzun vadeli sorunlara neden olabileceğini ortaya koyuyor. Bu da genç yetişkinlerin içki içme alışkanlıkları sebebiyle endişeleri artırıyor. DETAY
Beyin ve kafatasındaki uzak sinir merkezlerini ve ötesindeki vücudu birbirine bağlayan, yeni keşfedilen bir iletişim yolu, migren ağrısını durdurmak için yeni bir olanak sağlayabilir. DETAY
DİJİTAL / TEKNOLOJİ / BİLİM / YAPAY ZEKA
Nörobilim ve robotik alanındaki ilerlemeler şimdiye kadar ayrıydı. Ancak Çinli araştırmacıların yaptığı dünya genelindeki ilk çalışma, sadece insan beyin hücreleri tarafından kontrol edilen bir robot yarattı. Robot yaşayan kişiye beyin çipi aracılığıyla bağlı değil, gerçek gri maddeyi kullanıyor ve biyohesaplama alanındaki en erken buluşlardan birisini oluşturuyor. DETAY
ABD Hazine Bakanlığı, Cuma günü, borsalar ve ödeme işlemcileri de dahil olmak üzere kripto para komisyoncularının, kullanıcıların dijital varlık satışları ve takasları hakkındaki yeni bilgileri Gelir İdaresi'ne raporlamasını gerektiren bir kural yayımladı. DETAY
Microsoft, Salı günü Avrupa Komisyonu'nun Microsoft'u “sohbet ve video uygulaması Teams'i Office ürünüyle yasa dışı bir şekilde bağlayarak Slack gibi rakiplerine karşı haksız avantaj sağlamakla” suçlamasının ardından ağır bir antitröst cezasıyla karşı karşıya kaldı. DETAY
Maryland Üniversitesi bilgisayar bilimcilerinin liderliğindeki bir ekip, robotların çevrelerindeki dünyayı görme ve tepki verme şeklini geliştiren bir kamera mekanizması icat etti. İnsan gözünün çalışma şeklinden ilham alan yenilikçi kamera sistemi, zaman içinde net ve sabit bir görüş sağlamak için gözün kullandığı küçük istemsiz hareketleri taklit ediyor. DETAY
Sanayi bakanlığı Salı günü yaptığı açıklamada, Çin'in 2026 yılına kadar 50'den fazla yeni ulusal ve endüstriyel standart geliştireceğini söyledi. Bu girişim, bakanlığın yapay zeka sektörü için sistemleri standartlaştırma konusunda yayımladığı yönergelerin bir parçası. DETAY
Bugün Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ile kripto para borsaları Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) denetimine alındı. Kripto para borsalarının faaliyet göstermesi için SPK’dan lisans alma zorunluluğu bulunuyor. Faaliyetini sürdürmek isteyen borsaların bir ay içerisinde faaliyet izni başvurusu yapması gerekiyor. SPK, lisans başvurusu için gerekli belgeleri açıkladı. DETAY
Japonya, en son holografik teknolojiyi içeren yeni 10.000 yen (62 $), 5.000 yen ve 1.000 yenlik banknotların piyasaya sürülmesiyle en son para birimi revizyonunu başlattı. 20 yıldır ilk olan bu yeni tasarım, nakit yerine dijital ödemelerin kullanılmasına doğru ilerleyen Japonya'nın değişen finansal sistemine uyum sağlıyor. Çarşamba günü Japonya, tarihi figürlerin tasvir edildiği üç boyutlu hologramlarla süslenmiş yeni basılan banknotların tedavülüne başladı. DETAY
ENERJİ / ULAŞIM
İsveçli yeşil teknoloji şirketi Eolus, yeni bir 2,2 gigawatt (GW) açık deniz rüzgar santrali izni için başvuruda bulundu. Skidbladner açık deniz rüzgar çiftliği olarak adlandırılacak olan yeni çiftliğin 147'ye kadar rüzgar türbininden oluşması planlanıyor. Santral, İsveç hükümeti izni onaylarsa, Gotska Sandön'ün 12,4 mil (20 km) kuzeyinde yer alacak. Eolus'a göre, projeden elde edilecek tahmini yıllık 11,7 terawatt-saat (TWh) üretim, Stockholm'ün enerji ihtiyacının yarısını karşılamaya yetecek. DETAY
Alphabet destekli girişim Cavnue, ABD'de akıllı bir otoyol inşa etmeye başladı. Yeni akıllı yol, Michigan Ulaştırma Bakanlığı (MDOT) ve otoyoldaki sürücüler için büyük ve uzun bir takip sistemi. Akıllı otoyol, hem MDOT'yi hem de sürücüleri yoldaki engeller, kazalar veya trafik sıkışıklıkları gibi önlerindeki potansiyel sorunlar hakkında bilgilendirmek için tasarlanmış durumda. Projenin trafik sıkışıklığının hafifletilmesine, kazaların önlenmesine ve yetkililerin karayolundaki acil durumlara etkili müdahalelerde bulunmasına yardımcı olması umuluyor. DETAY
Çin, dünyanın tamamen karbon fiberden üretilen ilk yolcu treni ile teknolojik inovasyonda dikkate değer bir dönüm noktasına daha ulaştı. Cetrovo 1.0 veya Carbon Star Rapid Transit olarak bilinen bu mühendislik harikası yakın zamanda Shandong eyaleti Qingdao'da tanıtıldı. Bu fütüristik tren, geleneksel çelik muadillerine göre önemli avantajlara sahip olup, yolculara daha yumuşak, daha çevreci ve tamamen daha verimli bir yolculuk vaat ediyor.
SİBER GÜVENLİK
Yeni bir araştırma, iç denetçilerin/iç denetim yöneticilerinin yüzde 78'inin yapay zekanın siber güvenliği ve veri güvenliğini olumsuz yönde etkileyeceğine inandığını, yüzde 58'inin ise sahtekarlığı artıracağını düşündüğünü ortaya çıkardı. DETAY
İNSAN / MERAK
Dört günlük çalışma haftası tüm dünyada giderek yaygınlaşırken Yunanistan'da, çalışma saatlerine ilişkin 1 Temmuz'da yürürlüğe giren yeni yasa ile "6 günlük çalışma haftası"na geçilmesiyle ülkede tepkiler giderek artıyor. Yeni kanun ile haftanın 7 günü 24 saat faaliyet gösteren işletmelerin, çalışanlarından altı gün çalışma talep etmesine izin veriliyor. Yeni yasal düzenleme, turizm ve gıda sektörlerini kapsamıyor. DETAY
Algoritmik önyargılar, telif hakkı sorunları, gizlilik endişeleri, işten çıkarmalar… İnsanlar yapay zekaya güvenip güvenmemekte kararsız. Diskriminasyon konusunda ise ilginç bir durum var: The Ipsos AI Monitor 2024 için 32 ülkede yapılan anket sonuçlarına göre, insanların % 54’ü “İnsanların herhangi bir grup insan karşısında önyargı veya ayrımcılık yapmayacağına güveniyorum” ifadesine katılırken, aynı ifade yapay zeka için sorulduğunda % 45 oranında katılım tespit edildi. DETAY