SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Çin'in kurumsal sürdürülebilirlik raporlamasına doğru yolculuğu son yıllarda ivme kazandı. Maliye Bakanlığı (MOF), dokuz diğer departmanla işbirliği yaparak, 17 Aralık 2024'te ESG açıklamalarını ülke çapında standartlaştırmayı amaçlayan Temel Standartları açıkladı. DETAY
Japonya'nın çevre ve endüstri bakanlıkları, 2030 yılına kadar %46'lık emisyon azaltma hedefinde iddialı bir güncellemeye gitti ve 2013 seviyelerine göre 2035 yılına kadar sera gazı (GHG) emisyonlarını %60 oranında azaltmayı planladıklarını açıkladı. Yeni plan, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma yönünde önemli bir hamle gibi gözüküyor. DETAY
ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın ekibi, Biden'ın elektrikli araç ve emisyon politikalarında kapsamlı bir “u dönüşü” planlıyor. Yeni yönetim ulaşım sektörünü dönüştürmek yerine ülkenin savunmasına odaklanacak gibi görülüyor. DETAY
Dünyanın önde gelen elektrikli araç üreticilerinden Çinli BYD’nin Brezilya’da inşa edilen yeni fabrikasının çalışmaları, inşaat alanında Çinli işçilerin “kölelik benzeri” koşullarda çalıştığının tespit edilmesi üzerine durduruldu. Olay, işçi haklarının ihlali konusunda yankı uyandırırken BYD, taşeron firma ile bağlarını kopardı. DETAY
Çin, Tibet'teki Yarlung Zangbo Nehri üzerinde dünyanın en büyük hidroelektrik barajını inşa edecek. Bu iddialı proje, yılda 300 milyar kilovatsaat elektrik üretmeyi hedefliyor. Bu, şu anda dünyanın en büyüğü olan Üç Boğaz Barajı'nın kapasitesinin üç katından fazla. DETAY
Barselona Özerk Üniversitesi'nden (UAB) araştırmacıların önderlik ettiği yeni bir araştırma, tek bir çay poşetinin, içine daldırıldığı suya milyarlarca mikro ve nanoplastik (MNPL) parçacığı salabildiğini buldu. DETAY
S&P Global Commodity Insights'in analizine göre, Permian Havzası'ndaki petrol ve gaz operasyonlarından kaynaklanan metan emisyonları 2023 yılında %26 azaldı. Bu azalma, 34 milyar fit küp (bcf) metana eşdeğer ve 18,5 milyon ton karbondioksit salınımının önlenmesi anlamına geliyor. Bu da 2023 yılında ABD yollarındaki tüm elektrikli araçların önlediği emisyon salımına eşit. DETAY
SAĞLIK
Bağırsaklarımızda yaşayan mikroplar insanların daha büyük beyinlere sahip olmasına yardımcı olmuş olabilir. Laboratuvar deneyleri, insan bağırsak mikrobiyomlarının diğer hayvanlardaki gibi depolama yerine beyinlerimizi beslemek için enerji üretimine odaklandığını ortaya koydu. DETAY
Psikolojik müdahalelerden antidepresanlara kadar uzanan kaygı tedavileri bazı insanlar üzerinde çok etkili olabiliyor. Uzmanlar ayrıca alkol ve illegal uyuşturuculardan kaçınma, düzenli egzersiz, düzenli uyku, uygun beslenme alışkanlıkları ve farkındalık gibi rahatlama teknikleri de dahil olmak üzere öz bakımı öneriyor. Yeni yapılan bir çalışma, farkındalığın (mindfulness) kaygıyı hafifletmede antidepresanlar kadar etkili olabileceğini buldu. DETAY
14 Aralık tarihi itibarıyla, 2024 yılı içinde ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine 32.085 boğmaca vakası bildirildi. Bu, yaklaşık 6.500 vaka görülen 2023'teki istatistiğe göre beş kat artış anlamına geliyor. Uzmanlar, bu artışın sorumlusu olarak birçok faktörü işaret etse de aşılama oranlarındaki düşüşün etkisi yadsınamaz. DETAY
DİJİTAL / TEKNOLOJİ / BİLİM / YAPAY ZEKA
Artık robotlar ters takla dahi atabiliyor. ABD merkezli robotik şirketi Boston Dynamics, insansı robotu Atlas’ın Noel haftasına özel bir videosunu paylaştı. Noel Baba kıyafeti giyen Atlas, videoda bir insan gibi ters takla attı.
İnsansı robotlar üzerinde de çalışan Sanctuary AI, normal hidrolik valflerden 50 kat daha hızlı ve 6 kat daha ucuz olduğu belirtilen yeni minyatür hidrolik valf sistemiyle şimdiye kadarki en gelişmiş robotik ellerden birine imza attı. Taşıdığı ufak hidrolik valfler sayesinde tuttuğu obje üzerinde ayarlama yapabilen (örneğin tuttuğu bir anahtarın ön bölümünü açabiliyor) robotik el, bu konuda birçok yeni kullanım senaryosunun önünü açıyor. DETAY
20 Aralık'ta OpenAI'nin o3 sistemi ARC-AGI kıyaslamasında %85 puan aldı. Bu önceki en iyi AI puanı olan %55'in çok üzerinde ve ortalama insan puanıyla aynı seviyede. Ayrıca sistemin, çok zor bir matematik testinde de iyi puan aldığı ifade ediliyor. DETAY
Gökbilimciler, daha önce hiç görülmemiş gizemli bir radyasyon sinyalini araştırırken, 'korkunç' bir iştaha sahip iki süper kütleli kara delik keşfetti. Sıklıkla 'kozmik canavarlar' diye nitelenen süper kütleli kara deliklerin kütleleri Güneş'in kütlesinin 100.000 ila milyarlarca katı. Bunlar yıldızları tüketebiliyor ve çok geniş mesafelere yayılan güçlü radyasyon sinyalleri yayabiliyor. DETAY
NATO'nun son raporuna göre, potansiyel düşmanlarla bağlantılı kritik malzemeler, 32 üyeli blok için stratejik zafiyetler oluşturabilir. En az yedi malzemenin—alüminyum, galyum, germanyum, grafit, tungsten, titanyum ve nadir toprak elementleri—üretimi Çin tarafından domine ediliyor. Bu durum, Batı'nın uyguladığı ihracat kontrollerine karşı Pekin'in artan baskısını gösteren stratejik bir meydan okuma olarak değerlendirilmekte. DETAY
Northwestern Üniversitesi'nden araştırmacılar, internet trafiği taşıyan bir fiber optik kablo üzerinden kuantum teleportasyonu başarıyla gerçekleştirdiler. Bu çalışma, kuantum iletişimini mevcut internet kablolarıyla birleştirme olasılığını ortaya koyarak, gelişmiş algılama teknolojileri veya kuantum hesaplama uygulamaları için gereken altyapıyı büyük ölçüde basitleştirmekte. DETAY
Almanya, 3D inşaatlar konusunda yine adından söz ettirmeye devam ediyor. Son olarak, Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde, 3D baskı teknolojisi kullanılarak sürdürülebilir ve uygun fiyatlı bir konut kompleksi inşa edildi. Lünen şehrinde tamamlanan proje, kamu fonlarıyla finanse edilen altı daireden oluşuyor ve inşaat yalnızca 118 saat içinde tamamlandı. DETAY
193 milyon yıl önce yaşamış yeni bir otçul dinozor türünün fosilleşmiş kalıntıları güneybatı Çin'de ortaya çıkarıldı. Yunnan Üniversitesi'nden paleontologlar bu yeni tanımlanan türe Archaeocursor asiaticus adını verdiler. Bu yeni tanımlanan dinozor türü, Asya'da şimdiye kadar bulunan en eski ve en ilkel ornithischian dinozor türünü temsil ediyor. DETAY
ENERJİ / ULAŞIM
Yakıt hücresi uzmanı zepp.solutions, Hollanda Havacılık ve Uzay Merkezi NLR ile bir işbirliği anlaşması imzaladı. Amaç, yeni bir FC sistemi türü geliştirmek ve sıvı hidrojen ile insanlı bir uçuş gerçekleştirmek. DETAY
Çinli otomobil üreticisi GAC, eVTOL'ler için yeni bir marka olan Govy'yi ve Govy AirJet'i tanıttı. GAC, Govy AirJet'in uçuşa elverişlilik sertifikasyonuna 2025 yılında başlamayı, üretim hatları kurmayı ve rezervasyonları açmayı planlıyor. Govy AirJet, GAC'nin ikinci uçan taksisi. 200 kilometrelik bir elektrikli menzile sahip. Bu, 20 kilometrelik menziliyle kısa mesafeli seyahatler için uygun bir araç olan Govy AirCar'ın menzilinin on katı. Maksimum hızı 250 km/s ve hızlı şarj süresi 30 dakika. GAC ayrıca Govy AirJet'i gelecekte katı hal pillerle donatmayı planlıyor ve bu da uzun mesafeli uçuşlara (tahmini 400 km) olanak sağlayacak. DETAY
Tesla’nın, sürücüsüz paylaşımlı yolculuk hizmetini gelecek yıldan itibaren Teksas’ın birkaç şehrinde test etmek için eyalet yönetimiyle görüşmeler yürüttüğü bildirildi. DETAY
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) bünyesinde kurulan ve daha sonra bağımsız olan enerji girişimi Commonwealth Fusion Systems, ABD'nin Virginia eyaletinde 'dünyadaki ilk' şebeke ölçekli nükleer füzyon santralinin inşasına başlayacağını duyurdu. Şirketin açıklaması, yıldızlara güç veren sonsuz enerji kaynağının şebeke ölçeğinde kullanılmasına bir adım daha yaklaşmış olabileceğimizi düşündürüyor. Tesis bu hedefle milyarlarca dolar yatırım topladı. DETAY
Çin, enerji alanında “dünyanın en büyüğü” unvanına sahip projeleri yıllar değil, sadece aylar içinde hayata geçirerek gerçekleştirilmesi güç başarılara imza atmaya devam ediyor. Bu yılın yaz aylarında mevcuttaki en büyük basınçlı hava enerji depolama (CAES) sistemini devreye alan ülke, şimdi bunun iki katından daha fazla kapasiteye sahip, 700MW’lık dünyanın en büyük basınçlı hava enerji depolama tesisini kuruyor. DETAY
Çin, fosil yakıtsız taşımacılığın potansiyelini göstermek için ilk hidrojenle çalışan konteyner gemisini denize indirdi. Dong Fang Qing Gang olarak adlandırılan gemi 211 fit (64,5 m) uzunluğunda ve 64 konteyner veya ~1.450 ton taşıma kapasitesine sahip. DETAY
MERAK
Noel Günü'nde Finlandiya ile Estonya arasında çalışan bir denizaltı güç kablosu kesildi. Finlandiya, bu durumdan Rusya'nın sorumlu olduğundan oldukça emin. Perşembe günü, Finlandiya yetkilileri, Rusya'nın yaptırımlardan kaçınmak için kullandığı "gölge filosu"nun bir parçası olan bir petrol tankerine çıktı. Financial Times'a göre, bu tanker, EstLink 2 denizaltı kablosunun çalışmayı durdurduğu sırada kablonun üzerinden geçerken görülmüştü. DETAY