“Ben her gün cehaletim altında eziliyorum” A.M. Celal Şengör
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Dünya şu anda son 10 yıl içerisindeki ikinci büyük mercan ağarma sorunuyla karşı karşıya. Avustralya'dan Florida'ya kadar resif sistemleri, aylardır rekor kıran okyanus sıcaklığının ardından felakete doğru sürükleniyor. DETAY
Financial Times, "iklim bakanları ve BM yetkililerinin, küresel sıcaklıklar yükselirken dünyanın iklim değişikliğiyle mücadele için nasıl finansman sağlaması gerektiğine ilişkin küresel görüşmeleri güçlendirmek amacıyla bu hafta Washington'a gideceklerini" söyledi. DETAY
Bloomberg'in haberine göre Çin, “büyük kirleticilere” emisyonlarını azaltmaları için baskı yapmak amacıyla "ulusal karbon piyasasındaki arzı sıkılaştırmayı" planlıyor. DETAY
Associated Press'in raporuna göre iklim değişikliği, "ısınmayan kurgusal bir dünya" ile karşılaştırıldığında önümüzdeki 25 yıl içinde küresel hasılayı yaklaşık % 19 oranında azaltacak. Almanya'nın Potsdam İklim Etkisi Araştırma Enstitüsü'ndeki araştırmacılar tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, en yoksul bölgelerin ve iklim değişikliğinden en az sorumlu olanların "en büyük mali darbeyi" alacağı belirtiliyor. Makale, iklim değişikliğinin etkisinin 2049 yılına kadar yılda 38 trilyon dolar olacağının belirlendiğini ve 2100 yılına gelindiğinde finansal maliyetin önceki çalışmalardaki tahminlerin iki katına çıkabileceğini de ilave ediyor. DETAY
BBC News'in haberine göre bilim insanları, son haftalarda Batı Afrika ve Sahel'i vuran ölümcül sıcak hava dalgasının, insan kaynaklı iklim değişikliği olmasaydı "imkansız" olacağını söylüyorlar. DETAY
Guardian'ın haberine göre, sivil toplum uzmanları ve ekonomistler, iklim değişikliğiyle mücadele için Dünya Bankası aracılığıyla hükümetler tarafından milyarlarca dolarlık uluslararası yardım taahhüdünde bulunulması gerektiğini ifade ediyorlar. DETAY
Times'ın haberine göre İskoç bakanlar, kendilerine karbon emisyonlarının 2030 yılına kadar % 75 oranında azaltılması hedefine ulaşılmasının mümkün olmadığı konusunda uyarıda bulunan bir raporun sunulmasının ardından, geri adım atmaya hazırlanıyor. DETAY
Brezilyalı bir araştırma enstitüsü olan Imazon'un O Globo tarafından alıntılanan bir raporu, Amazon'da Yerli topraklarındaki ormansızlaşmada yıllık % 42'lik bir azalma görüldüğünü ortaya koyuyor ki bu, altı yıl içinde kaydedilen en düşük rakam. DETAY
Birleşik Arap Emirlikleri kurak bir iklime sahip ve yıllık ortalamada 100 mm'den az yağış alıyor. 17 Nisan'da ülkede olağanüstü bir yağış görüldü ve Dubai'ye 100 km uzaklıktaki Al-Ain'e 24 saat içinde yaklaşık 256 mm yağış düştü. Bu da sel felaketine yol açtı. Sele neden olan şiddetli yağışın temel nedeninin iklim değişikliği olduğu kadar “bulut tohumlama” teknolojisinden kaynaklandığı da iddialar arasında.
Toyota Motor Corp., iklime ya da karbon yakalama, yapay zeka ve uzayın ticarileştirilmesi gibi alanlara odaklanan erken girişimleri desteklemek için girişim sermayesine 300 milyon dolar yatıracağını açıkladı. DETAY
Macaristan merkezli ekonomik havayolu Wizz Air, insan atıklarından üretilen sürdürülebilir havacılık yakıtı (SAF) siparişi verdi. SAF, arıtılmış kanalizasyonu yakıta dönüştürmenin bir yolunu bulan Bristol, İngiltere merkezli bir girişim olan Firefly tarafından geliştirildi. The Guardian'ın haberine göre Wizz Air, bu fikri desteklemenin bir yolu olarak, kısa zaman önce Firefly'a önümüzdeki 15 yıl için 525.000 metrik tona kadar SAF siparişi verdi. DETAY
The Nature Conservancy, Rewilding Europe, Wetlands International ve World Wide Fund for Nature (WWF) gibi kuruluşlardan oluşan bir koalisyon olan Dam Removal Europe (DRE) tarafından hazırlanan yeni bir rapora göre, Avrupa 2023 yılında rekor sayıda (487) barajı ve diğer nehir bariyerlerini ortadan kaldırdı. DETAY
SAĞLIK
Tarihte ilk kez içme suyundaki "sonsuza kadar kimyasallara" ulusal sınırlama getirilecek. "Sonsuza kadar kimyasallar", 12.000 farklı kimyasaldan oluşan ve Amerika Birleşik Devletleri'nde içme sularının neredeyse yarısında bulunan bir kimyasal sınıfı. Yeni standart, su şirketlerinin beş spesifik kimyasalı filtrelemesini gerektiriyor: PFOA, PFOS, PFNA, PFHxS ve GenX kimyasalları olarak da bilinen HFPO-DA. Düzenlemeler ayrıca PFNA, PFHxS, PFBS ve GenX kimyasallarından herhangi iki veya daha fazlasının karışımları için de bir sınır belirliyor. Biden yönetimi, yeni içme suyu standardının ABD'de yaklaşık 100 milyon kişinin PFAS maruziyetini azaltacağını söylüyor. Hükümet, ABD'deki 66.000 su sisteminin yaklaşık % 6 ila % 10'unun filtreleme sistemlerini iyileştirmek zorunda kalacağını tahmin ediyor ve yeni standarda uyum sağlamak için 5 yıllık bir süre öngörüyor. DETAY
Amerikan Sağlık Sistemi Eczacıları Derneği ve Utah Üniversitesi İlaç Bilgi Servisi, Amerika Birleşik Devletleri'nde her zamankinden daha fazla ilaç kıtlığı olduğu konusunda uyarıda bulundu. DETAY
DİJİTAL / TEKNOLOJİ / BİLİM / YAPAY ZEKA
Elektronlar genellikle atomlarının etrafında uçuşurken görülüyor, ancak bir fizikçi araştırma ekibi söz konusu parçacıkları çok farklı bir durumda görüntüledi: Wigner kristali adı verilen bir kuantum fazında, parçacıklar bir çekirdek olmadan bir arada bulunuyorlardı. Bulgular, elektronların atomlar olmadan nasıl bir araya gelebileceğine dair 90 yıllık bir teoriyi doğruluyor. DETAY
OpenAI, bu ay ChatGPT'nin DALL-E'si için yeni bir düzenleme (editing) özelliğini duyurdu. OpenAI'nin yeni aracı görüntünüzün bölümlerini vurgulamanıza ve bunları kendi spesifikasyonlarınıza göre değiştirmenize olanak tanıyor. Araç teoride harika görünüyor, ancak kullanıcılar pratikte bazı sorunlar olduğunu ifade ediyor. DETAY
Hawaii çevresindeki sığ deniz çökeltilerinde bulunan tek hücreli bir canlı, hayvan embriyolarına dikkat çekici benzerlikler gösteren çok hücreli yapılara dönüşüyor. Bulgu, biyolojideki en büyük sorulardan biri hakkında daha fazla bilgi edinmemize yardımcı olabilir: Tek bir hücrenin, yani döllenmiş yumurtanın, birçok farklı hücre tipinin doğru yerlerde doğru şeyleri yaptığı karmaşık, çok hücreli bir vücuda doğru gelişimini nasıl koordine ettiği. DETAY
Yeni yayımlanan bir araştırmaya göre bombus arıları şaşırtıcı bir şekilde su altında günlerce hayatta kalabiliyor. Bu da, kış uykusu sırasında yuvalarını tehdit edebilecek iklim değişikliği kaynaklı sellere dayanabileceklerini düşündürüyor. DETAY
Avrupa Komisyonu Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ByteDance'in Fransa ve İspanya'da başlatılan yeni uygulaması TikTok Lite hakkında, çocuklar ve kullanıcıların zihinsel sağlığı üzerindeki potansiyel etkisine ilişkin endişeler nedeniyle risk değerlendirmesi yapması için 24 saat süre verildiğini söyledi. DETAY
Robotik şirketi Boston Dynamics, hidrolik insansı robotu Atlas'ı Salı günü emekliye ayırdı ancak hemen ardından yeni, tamamen elektrikli Atlas'ını tanıtan bir video yayımladı. Yeni Atlas, ileri derecede esnek bir insansı robot.
ENERJİ / ULAŞIM
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk hidrojen yakıt hücreli yolcu treni test pistinde faaliyete geçmek için gün sayıyor. Yakında Güney Kaliforniya'ya gönderilecek ve burada yıl sonundan önce San Bernardino County'nin Arrow banliyö demiryolu hizmetinde yolcu taşımaya başlaması planlanıyor. DETAY
SİBER GÜVENLİK
Çinli video kamera, kayıt cihazı ve diğer gözetim ürünleri üreticisi Raysharp, cihazlarını açığa çıkaran bir veri sızıntısına maruz kaldı. Siber haber araştırmacıları, bir veritabanında bu kapsamda üç milyar kayıt bulunduğunu keşfetti. DETAY
Google'ın siber güvenlik firması Mandiant, Teksas'taki su tesisinin siber saldırıya uğraması olayını Sandworm adlı, Rus devleti destekli bir bilgisayar korsanlığı grubuyla ilişkilendiren kanıtları ortaya çıkarttı. DETAY
İNSAN
Kafam karıştı, azaltıyor muyuz, artırıyor muyuz, diye düşüneceksiniz, biliyoruz… Bizim kafamız da karışıyor. Türkiye’de Aksa Akrilik'te pilot uygulaması sona eren “4 günlük kısa çalışma haftası uygulaması” kalıcı hâle gelirken; Samsung'dan tam tersi bir hamle geldi. Teknoloji firmasının, mali beklentilerin karşılanamaması nedeniyle yöneticilerinin "kriz duygusu uyandırmak amacıyla" haftada altı gün çalışmasını istediği bildiriliyor. DETAY DETAY2
ABD ve İtalya Çarşamba günü, yabancı hükümetlerin yanlış bilgi ve sahte haber makalelerinin yayılmasına karşı koyma çabalarını koordine etme konusunda anlaştılar. DETAY