“Doğayla dost olmaya mecburuz.”
Ali Nihat Gökyiğit
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi hakimleri, İsviçre'nin ulusal sera gazı emisyonlarını azaltmak için yeterince çaba göstermemesi nedeniyle vatandaşlarının insan haklarını ihlal ettiğine hükmetti. Bu karar, devletlerin iklim değişikliğine karşı “önlem alma gereklilikleri” açısından geniş sonuçlar doğuracak gibi görünüyor. DETAY
İklim değişikliğinin okyanus suyu sıcaklıkları ve tuzluluk üzerindeki etkileri, su altındaki sonar tespit mesafelerini daraltabilir ve denizaltıların tespitini daha da zorlaştırabilir. DETAY
Yeni bir araştırmaya göre, üretici kaynaklı plastik atık kirliliğinin neredeyse dörtte birinin beş büyük şirketten ortaya çıktığı tespit edildi. Meşrubat üreticileri Coca Cola ve PepsiCo sırasıyla yüzde 11 ve yüzde 5'ten sorumlu. Bunu çok uluslu yiyecek ve içecek devleri Nestlé ve Danone ile dünyanın en büyük tütün ürünleri üreticilerinden biri olan Altria takip ediyor. DETAY
Ellen MacArthur Vakfı tarafından yapılan bir araştırma, plastik ambalajların iade edilmesi ve yeniden kullanılmasının yaygın şekilde benimsenmesinin, sera gazı emisyonlarını % 69'a kadar azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdi. Ulusal hükümetler ve Danone, Nestlé, PepsiCo, Unilever gibi tüketim ürünleri şirketlerinin de aralarında bulunduğu 60'tan fazla kuruluşu kapsayan araştırmaya göre, bu tür programlar yalnızca şirketlerin emisyonlarını azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda bazı kalemlerin maliyetlerini de düşürebiliyor. DETAY
Bazı modelleme çalışmaları, stratosfere aerosol püskürterek gezegeni gölgelemenin buzullardaki çöküşü önleyebileceğini öne sürüyor. Ancak bir sorun var. Bunu yapabilmek için zamanımız giderek daralıyor. DETAY
SAĞLIK
Gıda ve İlaç İdaresi yetkilileri bu hafta yapılan laboratuvar testlerinde, mağazadan satın alınan pastörize süt örneklerinde H5N1 kuş gribi türlerinden genetik materyaller bulduklarını bildirdi. Yetkililer, bu örneklerin canlı virüs içermediğini ve ticari süt tedarikinin hâlâ güvenli olduğunu söylüyor. Ancak sonuçlar, virüsün süt çiftliklerinde önceden belirtilenden daha fazla yayıldığını gösteriyor. DETAY
Diyabet ilaçları Ozempic, Wegovy, Zepbound ve Mounjaro güçlü kilo verdirme özellikleri sebebiyle büyük şöhret kazanmış durumdalar. Ancak, bu ilaçların yan etkileri de ilginç görünüyor. Yatırım firması Morgan Stanley'nin CNBC ve Quartz ile paylaştığı yeni bir ankette, toplu olarak glukagon benzeri peptid-1 (GLP-1) agonistleri olarak bilinen bu ilaçları kullanan katılımcıların daha düşük sigara ve alkol tükettiklerini bildirdikleri görünüyor. Bu da, anılan ilaçların “istek kontrol mekanizmalarının” yemeğin ötesine geçtiğini düşündürüyor. Haberler neyi söylerse söylesin, ilaç kullanımı söz konusu olduğunda, aman doktorunuzun sözünün dışına çıkmayın… DETAY
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Çin'den birlik üyesi ülkelere yapılan tıbbi cihaz tedarikine ilişkin soruşturma başlattı. Pekin ise bu soruşturma karşısında Brüksel’i ekonomide “korumacı” tedbirlere başvurmakla suçladı. DETAY
DİJİTAL / TEKNOLOJİ / BİLİM / YAPAY ZEKA
Robot arabalar ve kişisel jetpack'ler hâlâ hayatımıza tam anlamıyla girmemiş olabilir, ancak şu anda kişisel görünmezlik kalkanınız için sipariş vermeniz mümkün. Görünmezlik Kalkanı 2.0 aslında erken aşamada bir ürün ve hayal ettiğiniz gibi bir görünmezlik sağlamayabilir, ancak doğrudan önden bakan biri, mesafe ne olursa olsun, tam arkasını görüyormuş gibi bir yanılsamaya kapılabiliyor. Yine de bu görüntüye soluk bir dış hat ve bulanıklığın eşlik ettiğini söylemek gerekiyor. O kadar kusur, kadı kızında da olur diyelim (mi?) DETAY
CERN’deki bilim insanları, insanların ya da araştırma merkezinde kullanılan diğer robotların gezinmesi zor olan ortamlardaki potansiyel radyasyon sızıntılarını tespit eden yeni bir robot türünü deniyor. CERNquadbot olarak adlandırılan köpek görünümündeki robot, tesisin en büyük deney bölgesi olan Kuzey Bölgesi’ndeki radyasyondan korunma testini başarıyla geçti. CERN robot mühendisi Chris McGreavy test ortamının yerde kayan ve hareket eden büyük gevşek kablo ve boru demetleri barındırdığını, bu yüzden tekerlekli robotlar ve hatta insanlar için bile zor koşulların bulunduğunu ifade ediyor. Kısaca robot, ne ortamda olsa çalışırım abi, diyecek niteliklere sahip görünüyor.
İnsanoğlu her an yukarı bakıp uzaktaki bir yıldızın patladığını görebilir. Her ne kadar bu gökyüzü olayını sanki yeni olmuş gibi gözlemleseler de, andığımız patlama yaklaşık 3000 yıl önce, belki de Kudüs'te ilk tapınağı inşa eden Kral Süleyman'ın zamanında meydana geldi. Demir Çağı, Orta Çağ ve Sanayi Devrimi boyunca ışığı uzayda hızla ilerledi ve artık gezegenimizin eşiğine ulaştı. DETAY
Yaklaşık 200 milyon yıl önce, Pangea adı verilen olağanüstü tek bir süper kıta Dünya'ya hakim oldu. Sonra, kara kütleleri parçalanıp ayrıldı ve bugün aşina olduğumuz dünyayı yarattı. Ancak kıtalar sürüklenmeyi asla bırakmıyor. Bilgisayar simülasyonları, yaklaşık 250 milyon yıl sonra bir süper kıtanın yeniden hakim olabileceğini öne sürüyor.
Apple, üretimsel yapay zeka özellikleri için bir büyük dil modeli geliştiriyor. Büyük dil modeli, mevcut yapay zeka hizmetlerinin büyük çoğunluğu gibi bulut üzerinde çalışmak yerine tamamen cihaz üzerinde çalışacak. DETAY
Avustralya boğa karıncasının, çevresinde gezinmek ve yuvasına dönmek için polarize ay ışığının ürettiği desenleri kullandığı ortaya çıktı. DETAY
Doğal elmasların yeraltındaki aşırı basınç ve sıcaklık koşullarında oluşması milyarlarca yıl alıyor. Sentetik formlar çok daha hızlı üretilebiliyor, ancak genellikle birkaç haftaya kadar yoğun bir şekilde basınç altında kalmaları gerekiyor. Sıvı metallerin karışımına dayanan yeni geliştirilen bir yöntemde ise, bu büyük basınca gerek kalmadan, birkaç dakika içinde yapay bir elmas çıkarabiliyor. Su-elmas paradoksu kısa bir süre içinde yalan olabilir… DETAY
Hakemli American Psychologist dergisinde yakın zamanda yayınlanan bir çalışma, yüz tanıma ve yapay zeka teknolojisinin bir kombinasyonunun, bir kişinin yalnızca boş, ifadesiz yüzüne bakarak politik yönelimini doğru bir şekilde değerlendirebileceğini iddia ediyor. DETAY
Şimdiye kadar, yapay zeka tarafından oluşturulan insan videoları, gerçeklikten ayırt edilmelerini oldukça kolaylaştıran bazı katılıklara, aksaklıklara veya diğer doğal olmayan unsurlara sahip olma eğilimindeydi. Son birkaç yıldır yapay zeka video girişimi Synthesia, yapay zeka tarafından oluşturulan bu tür avatarlar üretti. Ancak bugün, üretken yapay zekadaki en son gelişmelerden yararlanan yeni bir nesli piyasaya sürüyor ve bunlar daha önce gördüğümüz her şeyden daha gerçekçi ve etkileyici. İkinci bağlantıda bulunan videoyu mutlaka izleyin. Neyi kastettiğimizi anlayacaksınız… DETAY DETAY 2 (VİDEOYU İZLEYİN)
TikTok'un genel müdürü Çarşamba günü yaptığı açıklamada, sosyal medya şirketinin Başkan Joe Biden tarafından imzalanan ve 170 milyon Amerikalı tarafından kullanılan popüler kısa video uygulamasının yasaklanması hükmünü içeren düzenlemeyi engellemek için yasal bir mücadele başlattıklarını ve bunu kazanmayı beklediklerini ifade etti. DETAY
Bir süredir akıllı gözlükler geliştirmek üzere güçlerini birleştiren Meta ve Ray-Ban, şimdi de gözlüklere çok modlu (multimodal) yapay zeka modeli ekliyor. Gözlüğe komutları konuşarak verebiliyorsunuz. Birincil komut "Hey Meta, bak ve..." olmak durumunda. Gerisini dilediğiniz gibi devam ettirebiliyorsunuz. Gözlüğe verebileceğiniz komutlar aracılığıyla bir bitki türünü öğrenebilir, farklı dilde tabela ve menüleri tercüme ettirebilir, Instagram için gönderi metinleri oluşturabilir ya da bir anıt hakkında bilgi alabilirsiniz. DETAY
Çin'in, bir maymunun robot kolunu yalnızca düşünceleriyle kontrol etmesine olanak tanıyan Neucyber adlı bir beyin-bilgisayar arayüz çipi geliştirdiği bildirildi. Elon Musk’a bu alanda ciddi bir rakip geliyor olabilir… DETAY
The Information'ın Perşembe günü bildirdiğine göre, Huawei Technologies tarafından organize edilen ve Çin hükümeti tarafından desteklenen bir grup çip üreticisi, 2026 yılına kadar AI çiplerinin önemli bir bileşeni olan yüksek bant genişlikli bellek (HBM) yarı iletkenleri üretmeyi hedefliyor.
ENERJİ / ULAŞIM
Araştırmacılar, metal atıklarını, suyu (H2O) hidrojen ve oksijene ayırabilen bir elektrokatalizör olarak yeniden kullanmanın bir yolunu buldular. Bu, hidrojen üretimini daha sürdürülebilir hale getirmeye yardımcı olabilir. DETAY
Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü'ndeki (KAIST) geliştiriciler, yalnızca birkaç saniye içinde şarj olan ve gelecekte elektrikli araçlarda kullanılabilecek, gelecek vaat eden yeni tip bir sodyum iyon pili tanıttılar. DETAY
Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi'nin geri çağırma raporuna göre, Tesla Cybertruck'ın gaz pedalında kullanılan "onaylanmamış bir yağlayıcı", onun kaymasına ve pedalın üzerindeki trimde bir miktar sıkışmasına neden oluyor. DETAY
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Perşembe günü yaptığı açıklamada, önümüzdeki yıllarda enerji depolamaya yönelik pil maliyetlerinde beklenen keskin düşüşün, fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandıracağını söyledi. DETAY